بیماری های مربوط به زبان انواع مختلفی دارند. اغلب این بیماری ها بر اساس اشکال ایجاد شده روی زبان نام گذاری می شوند؛ به عنوان مثال می‌توان به زبان سیاه مودار ، زبان توت فرنگی ، زبان جغرافیایی و … اشاره کرد. زبان یکی از بخش های مهم بدن به شمار می‌رود. زیرا لازمه صحبت کردن ، خوردن و آشامیدن ، سلامت زبان است. بروز کوچک ترین مشکل برای زبان، بلع و دیگر وظایف این بخش را مختل کرده و در نتیجه بدن دچار ضعف می‌شود. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله به بررسی انواع بیماری های زبان و نحوه درمان آنها اختصاص داده شده است. با ما همراه باشید.
زبان سالم با نشانه هایی از قبیل رنگ صورتی ، لبه صاف ، پوشش کمرنگ و ملایم و نداشتن ترک خوردگی شناخته می شود. تغییر هر یک از این علائم به منزله بروز نوع خاصی بیماری برای زبان است. تاکنون انواع مختلفی از بیماری های زبان گزارش شده است. هر یک از این موارد نشانه ها و روش های درمانی متفاوتی دارند.
یکی از انواع بیماری های زبان حاصل ایجاد الگو هایی مشابه نقشه جغرافیایی در دهان است. این الگو ها به وسیله برآمدگی های سفید یا صورتی رنگ ایجاد می شوند. عوامل مختلفی در بروز بیماری زبان جغرافیایی نقش دارد. تغییرات ژنتیکی، حساسیت به مواد غذایی ( ادویه های تند و مواد ترش ) یا مواد شیمیایی ( خمیر دندان و دهانشویه و … ) از جمله این عوامل به شمار می روند.
نحوه درمان
1 الی 3 درصد از مردم جهان در سنین مختلف این بیماری را تجربه می کنند. البته در صورت مشاهده هیچ گونه جای نگرانی وجود ندارد. زیر با مراجعه به پزشک و مصرف دارو های ضد التهاب این مشکل برطرف می شود. همچنین ترک مصرف مواد حساسیت زا ضرورت دارد.
یکی از شایع ترین انواع بیماری های زبان ، لوکوپلاکیا نام دارد. در این بیماری، لکه های سفیدی شبیه پلاک روی زبان را می پوشاند. در برخی شرایط لکه های مذکور سایر بخش های حفره دهانی ( لثه و سقف دهان ) را نیز درگیر می کند. عوامل مختلفی در بروز این بیماری نقش دارد. تحریک بافت دهان یا آسیب دیدگی به عنوان مهم ترین عامل شناخته می شود.
سایر عوامل عبارتند از:
نحوه درمان
در اکثر موارد بیماری لوکوپلاکیا بعد از مدت کوتاهی و به صورت خود به خود درمان می شود. اما در پلاک های طولانی مدت ( بیش از دو هفته ) باید به پزشک مراجعه کرد. زیرا در صورت عدم درمان ، خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد. علائم هشدار دهنده شامل پلاک های سفید و قرمز ، مشکل در بلع غذا ، جابه جایی فک ، گوش درد و ایجاد تغییرات جدید در اطراف دهان می باشد.
در یکی از انواع بیماری های زبان ، شیار های مختلفی سطح زبان را فرا می گیرد. شیار میانه زبان در مقایسه با سایرین عمق بیشتری دارد. عمق شیار ها بین 2 الی 6 میلی متر متغیر است. در شدید ترین حالت شیار های بسیاری زبان را پوشانده و اشکالی شبیه جزیره در سطح زبان ایجاد می کند. گاهی اوقات زبان دچار سوزش و درد نیز می شود.
بیماری زبان شیار دار در مردان بیشتر از زنان دیده می شود. همچنین درصد بالایی از بیماران کودکان مبتلا به سندروم داون این اختلال را تجربه می کنند. عامل دقیق این بیماری مشخص نیست. اما محققان وراثت ، افزایش سن و عوامل محیطی را در بروز آن دخیل می دانند.
نحوه درمان
مهم ترین راهکار درمانی مسواک زدن زبان است. زیرا غذا در این شیار ها به دام افتاده و موجب تحریک بیشتر و بدبویی دهان می شود. در صورت سوزش زبان می توان از دهانشویه غیر محرک یا مسواک برقی استفاده کرد.
یکی از ناخوشایند ترین انواع بیماری های زبان ، زبان مودار سیاه نام دارد. دلیل نام گذاری این بیماری ، برآمدگی های سیاه و مو شکل روی زبان است. این بیماری برخلاف ظاهر وحشتناک خود جزء بیماری های غیرخطرناک دسته بندی می شود.
عامل اصلی بروز این بیماری پایین بودن سطح بهداشت دهان و دندان است. در این شرایط محیط برای گسترش و رشد باکتری و مخمر مساعد می شود. در نتیجه پاپیلا ( جوانه های چشایی ) به طولی بیشتر از 15 برابر اندازه طبیعی خود می رسند. البته دیابت ، مصرف دارو ، تشنگی ، مواد دخانی و مصرف قهوه نیز در ایجاد این بیماری نقش دارد.
نحوه درمان
مهم ترین راه برای درمان بیماری مودار سیاه ، رعایت بهداشت دهان و دندان برای کاهش باکتری ها است.
در یکی از انواع بیماری ها، بیماری زبان اسکالوپ یا موجدار است که بخش های لبه و حاشیه زبان حالت موج دار به خود می گیرد. این بیماری مختص سن خاصی نیست و کودکان و بزرگسالان را درگیر می کند. فشار زیاد زبان به دندان ها موجب ایجاد چنین وضعیتی می شود.
عوامل مختلفی موجب افزایش فشار زبان به دندان می شود. ساختار نادرست فک و نبود فضای کافی برای زبان یکی از این عوامل است. بزرگ شدن زبان نیز در افزایش فشار نقش دارد. دلایل مختلفی موجب بزرگ شدن زبان می شود که این عوامل عبارتند از:
نحوه درمان
این بیماری به دلیل اختلالات فکی یا بیماری های منجر به تورم زبان ایجاد می شود. به همین دلیل باید به پزشک مراجعه و برای درمان این بیماری ها اقدام کرد.
یکی از انواع بیماری های زبان ، زبان توت فرنگی یا زبان قرمز نام دارد. این بیماری به دلیل کمبود آهن یا ویتامین B12 ایجاد می شود. زیرا مواد مغذی لازم برای رشد در اختیار جوانه های چشایی قرار نمی گیرد. در نتیجه این جوانه ها از بین رفته و سطح زبان صاف و درخشان می شود. با توجه به اینکه ویتامین B12 در منابع حیوانی وجود دارد، افراد گیاه خوار بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
نحوه درمان
باید مواد غذایی مصرفی از منابع متنوع و غنی انتخاب شوند.
زبان زرد یکی از انواع بیماری های زبان است که به دلیل رشد عفونت قارچی شکل می گیرد. عوامل مختلفی موجب بروز این بیماری می شود؛ به عنوان مثال می توان به پایین بودن سطح بهداشت دهان و دندان و تنفس از راه دهان اشاره کرد. اختلال در عملکرد کبد ، زردی ، دهانشویه حاوی اکسید کننده ، دود سیگار و داروی حاوی بیسموت نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند.
نحوه درمان
مهم ترین راهکار درمانی، شستشوی دهان با ترکیب یک واحد پراکسید هیدروژن و 5 واحد آب است. اما در صورت بروز تب ، زردی پوست و چشم و دردناک بودن زبان باید به پزشک مراجعه کرد. زیرا این موارد نشان از اختلال در عملکرد کبدی دارد.
گاه ضایعات و زخم هایی به مدت طولانی روی زبان باقی می مانند. این ضایعات گاهی بدون درد و گاهی دردناک هستند. در صورت طولانی شدن بهبود ضایعات باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد. زیرا ممکن است نشانه آغاز سرطان دهان باشد.
انواع بیماری های زبان با توجه به سطح پایین تر بهداشت دهان و دندان ، در کودکان فراوانی بیشتری دارند؛ به عنوان مثال بیماری زبان زرد در مقایسه با سایر بیمار ها به میزان بیشتری در کودکان مشاهده می شود. البته تنفس از راه دهان نیز در گسترش این بیماری بین کودکان نقش دارد.
جمع بندی
خوردن ، آشامیدن و صحبت کردن نیازمند داشتن زبانی سالم است. بیماری های مختلفی سلامت زبان را تهدید می کند. اکثر بیماری های زبان از پایین بودن سطح بهداشت دهان و دندان نشات می گیرند. به همین دلیل استفاده منظم از مسواک ، دهان شویه و نخ دندان نقش موثری در کاهش این بیماری ها دارد. مصرف الکل ، دخانیات و سبک نادرست زندگی نیز موجب افزایش این بیماری ها می شود. گاهی اوقات تغییر سطح زبان نشانه بیماری های خطرناک از قبیل سرطان دهان است. به همین دلیل باید انواع بیماری های زبان مورد توجه و رسیدگی قرار گیرد.
آخرین مقالات
تمامی حقوق متعلق به شركت ستاره گنبد مينا می‌باشد | ۱۴۰۲
دیجیتال مارکتینگ توسط آژانس دیزون – از ۱۳۹۵
