تاثیرات اسید معده بر دندان و راه های کنترل آن

تاثیر اسید معده بر دندان به صورت فرسایش مینای دندان ، پوسیدگی دندان­ ها و ایجاد حفره های دندانی و … چنان تدریجی و خاموش اتفاق می افتد که گاهاً به زنگ خطری فاحش مانند احساس درد در هنگام مصرف مواد غذایی شیرین ، نوشیدنی های خیلی سرد یا گرم و یا تأیید مشکلِ دندانی توسط دندان پزشک ، برای آگاهی از وجود مشکل ، نیاز است. در این مقاله درباره علت های بروز اسید معده ، تاثیر اسید معده بر دندان و راه های کنترل اسید معده می پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

علت بروز رفلاکس اسید معده

رفلاکس اسید معده که در بین عوام تحت عنوان « سوزش سر دل » یا « سوزش معده » شناخته می شود زمانی اتفاق می افتد که اسید معده مجدداً به لوله غذایی ( مری ) که وظیفه آن انتقال غذا و نوشیدنی از دهان به شکم است، برمی گردد. اسید معده از گلو گذر کرده و وارد دهان می شود ( به ویژه پس از وعده های غذایی سنگین ) و درنهایت موجب سوزشی در گلو یا قسمت تحتانی قفسه سینه می شود.

علاوه بر سوزش سر دل ، می توان به طعم اسیدی در عقب زبان و مشکل بلع نیز به ­عنوان دیگر علائم رفلاکس اسید معده اشاره کرد. التهاب ناحیه سینوسی ، بوی بد دهان ، نفخ و احساس ناراحتی در ناحیه معده ، خشکی دهان و سکسکۀ مداوم نیز می توانند از دیگر نشانه های رفلاکس اسید معده باشد.

برخی از علت های رایج بروز رفلاکس اسید معده عبارتند از:

• پرخوری
• اضافه وزن و چاقی
• استرس
• فتق هیاتال یا هیاتوس
• تغذیه نادرست

تاثیر اسید معده بر دندان ها

اسید معده با دارا بودن پی اِچ ( pH ) کمتر از 2 می تواند به مینای دندان ها آسیب بزند و با از بین بردن این پوشش خارجی موجب پوسیدگی و ایجاد حفره های دندانی شود. اسید معده علاوه بر ایجاد خرابی دندان ها ، موجب تغییر رنگ و شکل دندان ها نیز می شود.

پوسیدگی­ های دندانی پنهان ، گاهی تا جایی پیش روی می کنند که در موارد خفیف تر به پر کردن دندان و در موارد حادتر ، به درمان ریشه یا کشیدن دندان نیاز است.

سایر نشانه های تاثیر اسید بر معده دندان عبارتند از:

• احساس درد در دندان
• لبه های دندانی تیز
• حساسیت به غذاها و نوشیدنی ها

راه های کنترل رفلاکس معده و اجتناب از تأثیرات مخرب آن

بهبود کیفیت خواب و عادات غذایی دو راهکار اصلی هستند که می توانند ثمر بخشی قابل توجهی در کنترل رفلاکس اسید معده داشته باشند. در ادامه ، فهرستی از راهکار های کنترل اسید معده و جلوگیری از رفلاکس اسید معده ارائه شده است:

1. پرهیز از مصرف غذا های تحریک کننده رفلاکس اسید معده مانند سیب زمینی ، شکلات ، قهوه ، سیر ، پیاز و …
2. صرف وعده های غذایی سبک تر
3. کاهش مصرف الکل یا سیگار ؛ مصرف الکل می تواند بر شدت رفلاکس و سوزش سر دل تأثیر قابل توجهی داشته باشد.
4. اجتناب از مصرف زیاد قهوه
5. پرهیز از خواب بلافاصله پس از خوردن غذا و رعایت فاصله تقریبی 3 ساعته بین وعده غذایی و زمان خواب
6. کم کردن وزن در صورت داشتن اضافه وزن ؛ به خصوص در ناحیه شکم که می تواند رفلاکس اسید معده را کاهش دهد زیرا چربی هایی که ناحیه اطراف شکم را احاطه کرده اند موجب فشار مضاعف به دیوارۀ داخلی شکم می شوند.
7. مصرف غذاهایی با هیدروکربن کمتر مانند ماکارونی ، غلات تصفیه شده ، چربی­ های ترانس ، غذاهای کاملاً فراوری شده ، سبزیجات نشاسته دار ، خوراکی های قندی ، نان و … که نهایتاً می تواند به کاهش وزن نیز منجر شود
8. شستشوی دهان با محلول بیکربنات سدیم یا همان جوش شیرین ، یک ساعت پیش از مسواک زدن
9. استفاده از پاک کننده زبان جهت از بین بردن اسید های برگشتی
10. استفاده از آدامس بدون قند جهت تولید بزاق ؛ زیرا بزاق می تواند به متعادل سازی محیط اسیدی کمک کند و موجب تقویت دندان ها با مواد معدنی شود.
11. اجتناب از مسواک زدن بلافاصله پس از مصرف غذاهای اسیدی ؛ زیرا اسید موجود در غذاهای چرب موجب نرم شدن مینای دندان می شود
12. مصرف یک لیوان شیر یا مقداری پنیر جهت جلوگیری از اثرات مخرب اسیدها
13. استفاده از داروهای مجاز بدون نسخه که عمدتاً بهتر است پس از صرف غذا مصرف شوند چراکه رفلاکس اسید معده عمدتاً در آن زمان اتفاق می افتد.
14. ایجاد شیب در هنگام خوابیدن با بالا نگه داشتن قسمت فوقانی بدن ؛ زیرا این حالت قرارگیری بدن می تواند موجب هدایت اسید معده به سمت معده و مانع برگشت آن به سمت مری و دهان شود.
15. استفاده از میوه و سبزیجات
16. اجتناب از پوشیدن لباس های تنگی که بر ناحیه شکم و کمر فشار وارد می کنند.
17. مراجعه به پزشک در صورت تکرار فرایند رفلاکس اسید معده
18. شستشوی دهان با آب یا استفاده از آنتی اسید های بدون قند بعد از عمل رفلاکس اسید معده

نتیجه گیری

عدم کنترل اسید معده می تواند عوارض جبران ناپذیری را برای سلامتی انسان به خصوص دندان به همراه داشته باشد. تاثیر اسید معده بر دندان بسیار زیاد است و مهم ترین عوارض آن زرد شدن و پوسیدگی دندان است. به همین علت در صورتی که مشکل اسید معده دارید حتما برای درمان آن اقدام کنید. زیرا در غیر این صورت مجبور خواهید بود زمان زیادی را برای ترمیم و بازسازی دندان خود سپری کنید. شما برای کنترل رفلاکس معده چه پیشنهادی دارید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.